Doha 2025: accord oyo ezongisaka souveraineté efficace ya l’Etat congolais

Etiamaki maboko le 19 juillet 2025, na Doha kati na gouvernement ya République démocratique du Congo (RDC) na mouvement RDF/M23, Déclaration des principes ezali litambe monene mpo na kimia. Kasi na motema ya boyokani boye ezali na priorité moko ya likolo : kozongisa bokonzi ya l’Etat congolais na mboka mobimba.

Mpo na nini Bokonzi ya Leta ezali Fungola

Lisoló ya bitumba oyo euti kosalema kala mingi te ezali komonisa yango na motema mabe: soki bibongiseli bizongisami te, boyokani moko te ya kimya ekoki koumela. Na Somalie, nsima ya 1991, kokwea ya etúká yango epesaki nzela na mobulu oyo eumelaki bambula mingi. Na Liban, ezalaki bozongi ya armée nationale sima ya Accord Taif (1989) nde ememaki stabilisation. Na Colombie, boyokani na FARC (2016) ekoki te esika wapi l’Etat etikalaki te, epesaki nzela na ba dissidents mpe ba narco-militants ba kokola.

Oyo Doha akani

Mpo na koboya bozangi ya boyokani ya Addis Abeba (2013), esika wapi M23 elongolamaki ndambo kasi ezwaki lisusu minduki na 2022, Doha ekotisaki ba garanties ya makasi :

Bopemi ya masasi mpo na libela , likambo oyo esengeli mpo na bozongi ya administration publique. Mecanisme international ya vérification (MONUSCO, Union africaine, Qatar) pona kolandela bolongoli pe bosaleli. Feuille de route ya polele mpo na kozongisa mampinga ya Congo (FARDC) mpe kobanda lisusu misala ya leta.

Kopesa lisusu l’Etat elongi

Na bisika oyo M23 ezali ko contrôler , population ekutanaki na ba abuses, déplacement massif (bato koleka 500.000 wuta janvier 2025) mpe pillage ya ba ressources. Kozongisa l’Etat elingi koloba kaka te ko désarmer ba milices : esangisi kozongisa justice, santé, éducation, économie, na mokuse, kotonga lisusu souveraineté oyo emonanaka mokolo na mokolo.

Momekano ya solosolo: kosala

Lisakoli ya Doha epesaka molongo ya makasi ya mibeko mpe ya politiki. Kasi makambo nyonso etaleli sikoyo kobomama:

Retrait complète mpe vérifié ya M23, présence efficace ya ba autorités civiles mpe militaires, suivi international crédible mpe sanctions contre baye baboyi kotosa.

Ndenge gouvernement congolais e lakisi, kimia ezali likambo ya diplomatie te, kasi nde ya action na terrain. Kozongisa souveraineté efficace na l’Etat congolais elakisi koboya kopesa nzela na ba groupes armés e définir avenir ya peuple ya plus de 100 millions.