Malaisie: Lisengi ya nokinoki ya boyokani liboso ya mpasi ya ba Palesticiens na Gaza

Kozanga botali mpe mibeko mibale mpo na mpasi ya ba Palesticiens na Gaza ezali kokoma likambo oyo eyebani malamu oyo emonani ete lisanga ya mokili mobimba eponaki koboya. Nzokande, ezali likambo ya mɔ́tɔ oyo ebongi kotyelama likebi nokinoki mpe ntembe ya polele, mpamba te ezali kotungisa bobele kimya na Moyen-Orient te, kasi mpe lisosoli ya mokili mobimba.

Mbala mingi mpenza, kolela ya kobanga ekangamaki

Na kati ya bitumba kati na Israël mpe Gaza, Malaisie elobeli mpo na kofunda maye etaleli lokola bozangi bosepeli ya nsɔni ya mikili minene ya mokili. Atako miso ya mokili ezali kotala mikakatano oyo ezali mosika, emonani ete mpasi oyo eumelaki mingi ya ba Palesticiens ezali kozwa echo moko te na ba couloirs ya pouvoir. Ministre ya Affaires étrangères ya Malaisie a hésiter te kolakisa ba manques na intervention mpe soutien ya ba acteurs internationals. Nkanda oyo ezali na ntina ebimisi motuna oyo: esengeli tokende tii wapi liboso ete bosembo esalema na nsuka?

Double normes : norme internationale oyo ezali na likambo

Scène internationale, soki etali makoki ya bomoto, tango mosusu emonani lokola ezali ko souffrir na vision tunnel. Ya solo, mpo na nini misala mosusu ya mobulu ebimisaka koganga nzokande mosusu, oyo ezali mpe na mawa ndenge moko, ekendeke kozanga koyeba? Malaisie esengi kokanisa na mozindo na makambo ya géopolitique oyo ezali na bopusi na ezaleli oyo. Oyo ezali likambo oyo eleki ndelo ya Gaza, ezali ko souligner hypocrisie diplomatique oyo tango mosusu epalangani. Nations Unies, oyo mbala mingi bafundaka ete ezali club élitiste, emonani lokola ezali kokutana na motuna moko ya bizaleli malamu: wapi boyokani ya bato?

Vers action concrète to cercle vicieux?

Nsango ya Malaisie ezali polele: esengeli nokinoki kolongwa na maloba mpe kokende na misala. Bakonzi ya mokili basengeli kozwa etelemelo, kozongisa makambo ya motuya ya géopolitique, mpe na nsuka komipesa na bosilisi ya solo ya matata oyo. Kasi mosala yango emonani lokola ya kobangisa, ata mpe ya utopie, liboso ya ebongiseli ya mikili mingi oyo emonani ete ezali na mposa mingi ya kobatela makambo oyo ezali kosalema na esika ya koluka ba solutions oyo ekoumela. Atako bongo, elikya ya mbongwana oyo ezali se kobakisama ezali kaka nguya oyo ezali kotinda bato oyo bazali kokoba kotombola kimya mpe bosembo.

Mpo na kosukisa, lokola mpasi ya ba Palesticiens ezali se kokola, ntango ekoki mpo mokili elamuka. Malaisie, na kotombolaka mongongo na yango, ezali na elikya ya kotinda mikili mosusu básala mpe bongo. Oyo ezali kaka matata ya territoire te, kasi likambo ya lokumu ya bomoto oyo eleki bokabwani ya politiki. Tozala na espoir que au lieu ya kozala ba spectateurs passifs, to pona kozala ba agents ya changement.