Mozambique: Cyclone Chido, likambo ya mawa ya bato mpe libiangi ya kosala.

Mozambique, mboka oyo ya kitoko ya zamba, emoni lisusu ete nkanda ya biloko bizalisami ezali kolya. Mopɛpɛ makasi Chido, oyo euti kobɛta na libongo, etikalaki na likama ya mawa mpe ya kobangisa. Bomoi ya bato 45 elongolamaki na mipɛpɛ ya kobebisa, mpe ebongoli bisika yango na bisika oyo bitikalaki mpamba. Oyo ezali mbala ya liboso te ete etúká oyo ekutanaki na makama ya biloko oyo ezalisamá, kasi emonani ete eteni mokomoko ezali kosala ete likambo yango ezala mwa kozanga kokanga motema.

Ba répercussions ya mabe ya cyclone

Na botali ya yambo, ekoki kozala motango moko ya pete – liwa 45. Kasi nsima ya motango oyo ezali na masolo ya kosimba motema, mabota oyo esili kokufa, bana oyo balongolami na avenire na bango. Mpela yango ezwaki kaka bomoi ya bato te, kasi ebebisaki mpe bandako, biloko ya ntina mpe biloko ya kobikela. Guvɛrnema, na esika ya kosala nokinoki, emonani ete ezali te, mpe etikaka bato oyo bazwi mpasi na nsuka na bango ya mawa.

Alerte oyo ekimaki te ba conséquences ya mabe koleka

Bato ya mayele na makambo ya météorologie basakolaki ete mopɛpɛ yango ekoya na ntango oyo ekoki mpo ete básala likambo moko. Kasi, malembe ya eyano ya malamu ezali kolakisa lisusu incompétence ya système oyo esengelaki kobatela bana mboka. Ba alertes epesamaki, kasi ba évacuations ekokaki mosika. Ba populations bamimoni kokutana na etumbu mibale: mpasi ya kobungisa mpe mitungisi ya kozonga nzoto kolɔngɔnɔ.

Esengeli ya ko investir na prévention

Soki Mozambique esengeli kofanda na nature, esengeli mpe koyekola ko anticiper ba caprices na yango. Mipɛpɛ makasi ekokóma likambo oyo ekosalema mingi na bambula oyo ezali koya, mpe ntango ekoki mpo na kokanisa na ntina na ba solutions oyo ekoumela. Kotia mosolo na ba infrastructures, kobongisa ba systèmes ya likebisi mpe, likolo ya nionso, kosangisa ba communautés na ba plans ya urgence ezali mua ba étapes ya tina oyo esengeli kosala pona kopekisa cycle ya mawa ezongela yango moko.

Ezali tango ya Mozambique elamuka mpe ebongola lisolo. Oyo ezali kaka crise naturelle te, kasi libiangi ya kosala mpo na développement durable oyo ebatelaka baye bazali na likama mingi. Tika ete mopɛpɛ moko na moko ezala bokundoli ete biloko bizalisami ezali na nguya, kasi ete bolingi ya moto esengeli kozala kaka na nguya.