Sénégal: appel urgent mpo na vérité mpo na massacre ya Thiaroye

Likambo ya mawa ya bobomami ya Thiaroye ezali kokoba kosenga bosembo mpe polele. Alors que ba cicatrices ya tragédie oyo etikali gaping na mémoire collective, ba experts bazali ko lancer appel ya urgence mpo que finalement lumière ezala na ba événements oyo esalemaki kala, sans détour to dissimulation. Nani alingaki kokanisa ete nsima ya bambula mingi boye, mposa ya bolukiluki kozanga koponapona ekozala naino na ntina?

Likambo ya kala oyo etondi na lisolo ya molili

Thiaroye, kombo oyo ezo résonner lokola kolela ya pasi na histoire ya Sénégal. Na 1944, basoda ya Afrika oyo bazongaki na Etumba ya Mibale ya mokili mobimba bakweyamaki na masasi na esika oyo, kofunda kaka te mobulu ya bakolonia kasi mpe trahison ya bilaka oyo epesamaki na babundi ya mpiko. Ba décennies na sima, bakitani ya ba martyrs wana bazali kokoba kosenga reconnaissance ya atrocité wana mpe kosenga processus ya réparation.

Ba experts na ba avocats : mingongo oyo ememaka

Kala mingi te, bato ya mayele, ba avocats mpe ba historiens basanganaki mpo na komikundola urgence ya débat public nzinganzinga ya ba circonstances zinga zinga ya massacre oyo. Mpo na bango, ntina ya transparence na gestion ya fichier oyo ekoki kozala sous-estimé te. Matomba ya kofanda nyɛɛ etikali kolɛmbisa mpo na nkola mobimba. Mosika na kozala confiné na reminiscence simple ya kala, ezali pe question ya ko établir cadre ya vérité oyo e permettre ko prévenir ba violations ya ndenge moko na mikolo ekoya.

Mikakatano ya ntango oyo ya bokundoli

Kopusama mpo na polele elimboli mpe kotambola na kati ya bobaluki mpe bobaluki ya kala oyo ezali kotungisa. Kasi, etumba yango ezali kaka te mpo na koluka bosembo mpo na bato oyo bazwi mpasi. Ezali société mobimba nde esengeli kokutana na réalité oyo. Ba génération ya sika esengeli ko comprendre mateya ya passé ya mobulu mpo na ko éviter ba erreurs ya lobi. Longola masengi, ezali mpo na kotonga lisanga oyo etongami na bosolo, bosembo mpe bokundoli ya bato banso.

Vers une réconciliation nécessaire

Ezali na ntina mingi ete Leta mpe bibongiseli bimema libiangi liye ya polele. Boyokani ekoki kosalema kaka soki ba vérités ebimi mpe ba responsables ba compte. Bokundoli ya kobomama ya Thiaroye esengeli kozala lokola mwinda, kotambwisa boluki na biso ya bosembo mpe bosembo. Lokola Sénégal ezali kotala mikolo mizali koya, ezali na ntina mingi kobosana te libula ya kilo ya kala.

Na boluki oyo ya bosolo, esengeli ba Sénégalais mpe communauté internationale mobimba batikala na bokebi, mpo bokundoli ezali ebundeli ya makasi. Nani akoyoka libiangi oyo ya transparence? Basanza oyo ezali koya ekoki kozala na ntina mingi na etumba mpo na kondima likambo moko oyo mbala mingi ebombamaka.