Trump atie émission na Washington, Netanyahu a manœuvre na ba ombres

Ntango Donald Trump azali kopumbwapumbwa na nse ya Maison Blanche oyo elatisami wolo na ba présidents mitano ya Afrika oyo baponamaki na maboko, mosani mosusu, oyo azali na mayele mingi kasi azali kaka na mokano, azali kokota na chambre. Benjamin Netanyahu, Premier ministre ya Israël, azali kosala offensive ya charme na ba portes fermées. Mokano na ye? Mpo na kosala mbangu, ata ndenge nini, normalisation ya ba relations entre Israël na ba capitales africaines ebele, na guerre ya influence oyo ezali ko jouer mosika na ba projecteurs.

Washington, mardi 9 juillet 2025. Esika yango esili kopolisama. Donald Trump azali kongenga, solo na forme, koyamba na pompe monene ba présidents ya Mauritanie, Gabon, Guinée-Bissau, Liberia, mpe Sénégal. Mopɛpɛ yango ezali ya bizaleli malamu, na bantango mosusu pene na ndenge ya bato. Trump, oyo azali jamais mokuse na ba anecdotes, azali kosala masɛki mpo na Anglais ya moninga na ye ya Liberia, aseki, apesaka maboko, mpe akabolaka bilaka na ye ya lokumu ya "America First," version ya Afrika. Officiellement, azali wana mpo na ko redessiner ba contours ya aide ya développement : lisusu assistance non restitutionable te, ko pesa nzela na ba partenariats commerciales "win-win".

Nsima ya koseka mpe kongenga, bosolo moko ya makasi mingi ebimi : na kokitisa makasi lisungi na nzela ya bolongoli USAID ya nguya, Trump azali kolimbola lisusu mibeko ya lisano. Lisalisi ya bato lisusu te. Tozali kolobela ba mines, lithium, cobalt, or, manganèse. Tozali kolobela ba intérêts ya Amerika. Tozo loba pure géopolitique. Sommet oyo, na couverture ya développement, ezali komonana mingi lokola offensive stratégique mpo na kolongola continent na maboko ya Russie na Chine.

Kasi ntango Trump azali kongenga, Netanyahu azali kosala manœuvre. Mosika na ndako ya bapanzi-nsango, mosika na badiskur, mokambi ya guvɛrnema ya Yisalaele atye na mayele nyonso bavalizi na ye pene wana. Liyebisi ya bato nyonso te. Tapis rouge te. Kaka makita oyo etalisami, nyɛɛ, kasi kilo na ndimbola. Mobali wana ayaki maboko pamba te : bilaka ya coopération ya sécurité, accès na technologie israélienne, mpe surtout, elaka ya bozongi na normalisation diplomatique.

Kati na ba cibles na yango ezali na Mauritanie. Masolo, oyo États-Unis ezali kosala na nzela ya mombongo, ezali kokende liboso mpenza. Président Ghazouani, moko na ba invités ya likita liye, balobi ete akutanaki na Netanyahu nsima na ba portes fermées, kolanda ba médias spécialisés mingi. Oyo ezali mbala ya liboso te mibali yango mibale basolola. Banda basanza mingi, masolo oyo esalemaka na nsima ya bilili ezali kolobela kofungola lisusu ba ambassades, kotia maboko na boyokani ya mombongo, mpe kotombola boyokani ya basoda. Mauritanie ekabwanaki na Israël na 2010, kasi marée ebaluki.

Mpe ezali kaka yango te. Kolanda maziba mingi, Tel Aviv esali ebele ya "ba approches discrets" na ba capitales misusu ya Afrika oyo ezali na Washington. Mokano : ko tisser monyama, kobuka moko moko ba obstacles oyo ezali kaka kopekisa Israël intégration na paysage diplomatique africain. Mpo na Netanyahu, bondimi moko na moko ya Afrika ezali nsuki na sanduku ya boycott international. Azali kosakana na ba fronts ebele : sécurité contre ba menaces jihadistes na Sahel, expertise technologique israélienne, mpe soutien indirect kasi très réel ya Etats-Unis.

Ba offres ezali komekama : ba équipements ya surveillance, ba drones, cybersécurité, ba partenariats agricoles. Na esika na yango, Yisalaele ezali kozela bajɛstɛ makasi ya politiki. Kopesana maboko ya officiel. Ambassade moko. Liloba ya bato nyonso. Manaka ya ngonga ezali na ntina te; fungola ezali ya kozwa esika.

Nyonso wana ezali kosalema na se ya lipamboli ya malamu ya Trump, oyo azali komona bopusana boye lokola litomba mibale : kolendisa image na ye lokola mosali ya kimia (na deuxième prix Nobel na miso na ye) mpe ko affirmer suprématie ya axe na ye ya Etats-Unis-Israel liboso ya ba ambitions russes-chinoises na continent.

Kasi nyonso wana ebimisi motuna moko ya kotungisa: Afrika ezali naino na bokonzi likoló na maponi na yango, to ezali kokóma théâtre secondaire na grand drame diplomatique oyo ezali kaka fond d’écran? Kati na boyokani ya sekele, bilaka ya bokengi, bozwi ya mabanga ya ntalo, mpe bondimi ya mokili mobimba, likita oyo na Washington ekokani na lisano ya mafuta malamu epai wapi mosani moko na moko azali kosala rôle oyo ekomami na bokebi.

Mpe na mozindo, mbala mosusu kuna nde esika oyo scoop ya solosolo ezali. Na badiskur ya pompo te, na kosimbana na maboko te, kasi na ba couloirs. Na ba échanges wana sans caméra, esika Afrique, Israël, na Etats-Unis ba tisser diplomatie parallèle, secret, mpe oyo ekoki ko exploser. Diplomatie esika bato ba consulter bango mingi te, mpe esika ba intérêts elekaka toujours convictions.