Tour de Rwanda : nanu ebandi te, esi e annulé mpo na ba raisons ya sécurité

Peloton ekobanda lobi na tension makasi, kasi makama ya bokengi ekoki ko déraille course na mikolo ya yambo. Kati na ba menaces ya ba terroristes mpe ba tensions frontalières, événement ezali ko teter na fil prêt ya kokata. Bakonzi bakozwa likama ya kobatela molulu yango?

---

Départ incertaire sous menace

Lobi, Kigali esengelaki ko vibrer na rythme ya cyclisme. Kasi na mpokwa ya ebandeli ya Tour du Rwanda ya 2025, mopɛpɛ ezali mosika na fɛti. Evenement phare ya cyclisme africain ezali lelo kokangama na fil, menacé na ba tensions régionales explosives mpe ba risques ya sécurité ya gravité oyo ezali kotungisa.

Banda baposo, ndelo ya Rwanda na République démocratique du Congo ezali esika ya bitumba ya mobulu kati na mampinga ya Congo na batomboki ya M23, oyo Kinshasa efundi Kigali mpo na kosunga. Instabilité chronique oyo ezali likambo ya sika te, kasi intensification ya combat ezali risque oyo emonaná naino te mpo na bokangami ya Tour. Nzela yango, oyo etandami pembenipembeni ya banzela oyo ntango mosusu ezali pene na bisika oyo matata ezali, ekómi likambo monene oyo ezali kotungisa bato.

Bakonzi ya Rwanda bandimisi ete mikano minso mizwami mpo na ko garantir bokengi ya bapoti mbangu mpe batali. Kasi ba déclarations officielles maye mazali kobunda mpo na ko rassurer ba délégations ya bapaya mpe ba équipes ya cyclisme, mingi mingi mpo ba alertes diplomatiques ebimisami.

---

États-Unis ebɛti alarme

Pression emati ntango Département d’Etat ya Etats-Unis ebimisaki alerte officielle, epesi toli na bana mboka na yango na kokende te na bisika pene na ndelo ya Congo mpe esengi bokebi na mboka mobimba mpo na ntango ya molulu yango. Na ba médias sociaux, ambassade ya Etats-Unis e mince maloba na yango te: "Likama ya makambo ya mobulu mpe ya ba attaques oyo etali ba événements publics ezali mingi." »

Rwanda: Ambassade ya Etats-Unis na Kigali epesi toli na bana mboka ya Etats-Unis ete bomati ya bitumba na kati ya République démocratique du Congo (RDC) ekoki kozala na bopusi na bokengi na bisika biye bizali pembeni ya ndelo ya RDC mpe Burundi na Rwanda.

Bato ya Ambassade ya Etats-Unis bapekisami kosala mobembo na... pic.twitter.com/YcWXOnM93L

— Mobembo - Departema ya Leta (@TravelGov) 20 Febwali 2025

Message oyo ebimisaki panique na ba équipes ebele ya poto. Ba équipes misusu ezali kokanisa kopekisa participation ya ba riders na bango na ba étapes oyo ezali mosika na ba zones sensibles, alors que misusu ezali koboya te retrait complète soki situation ebebi.

Position oyo ya ba Américains e renforcer mpe ba spéculations sur possible annulation ya événement, to même arrêt ya Tour na nzela soki sécurité esengelaki kozala compromise. Perspective oyo ezali kotungisa ba organisateurs kasi oyo ekoki lisusu koboya te.

---

Climat explosif, événement oyo ezali kozela

Tour du Rwanda ezalaka ntango nyonso koleka kaka momekano ya mbangu ya velo. Elembo ya kimia mpe ya koyika mpiko na mboka oyo eyebani na lisolo na yango, ekomi levier ya pouvoir doux mpo na Kigali. Kasi édition oyo ya 2025 ezali na risque ya ko molili elilingi oyo.

Ba services ya renseignements locaux balobi bamoni "ba menaces potentielles" ebele, kozanga koyebisa lolenge na yango. Na contexte ya boye, litambe moko na moko ekomaka puzzle ya sécurité. Kati na bozalani penepene ya bisika oyo bitumba ezali mpe makama ya bateroriste oyo ezali bisika nyonso na etúká ya Grands Lacs, bakonzi ya mibeko bazali na etumba.

Ba organisateurs balingi kozala rassurant, kasi ba réalités na terrain ezali implacable : tango mosusu ba nzela isolé, ba zones oyo ezali difficile ya ko contrôler mpe ba nkoto ya ba spectateurs oyo bazelaka na ba bords ya route. "Rásque zéro ezali te," endimi membre moko ya comité d’organisation na condition ya koyebisa nkombo na ye te.

Bato ya mboka yango, na ngambo na bango, bazali koningana kati na esengo mpe mitungisi. "Ezali liziba ya lolendo mpo na koyamba molulu moye, kasi na ntalo ya bokengi ya bato te," elobi Aimé, mombongi na Kigali.

---

Bokebi ekokende tii wapi?

Ngonga 48 oyo ekolanda ekozala ya ekateli. Soki likambo yango ebebi, annulation ya peto mpe ya pete ekokaki kolobama, ata soki elingi koloba ko sacrifier image internationale ya Rwanda mpo na ko éviter tragédie. Kasi ata soki momekano ya mbangu ebandi lobi, garantie ezali te ete ekokatisa nzela ya nsuka.

Ba équipes internationales ezali na bord, ba parrains bazali kokanga pema mpe bakonzi bazali kotambola na makala ya moto. Tour du Rwanda ya 2025 ekoki kokota na histoire... mpo na ba raisons ya mabe.