Mozambique: Bokangami ya ba manifestants nsima na bobomami ya politiki

Mozambique ezali koleka na eleko ya molili, oyo ezali na mobulu ya politiki oyo ezali se kobakisama mpe konyokola bato na ndenge ya nsɔmɔ. Nsima ya kobomama ya bato mingi ya politiki, nkanda ya bato ebimaki na babalabala, kasi bakonzi bayanolaki na konyokola bato na mobulu, mpe na ndenge yango, matata ya bato ekómaki lisusu makasi.

Climat ya somo sima ya ba assassinations politiques

Molɔngɔ́ ya kobomama oyo euti koningana na ekólo yango ekamwisaki mpenza ekólo yango, mpe elamusaki bobangi ya mobulu ya sika ya politiki. Bato mingi ya lokumu ya politiki oyo bazali na boyokani na opposition bazwami na cible, mpe yango esali ete bato bábanga mpe bázala na bozangi bomoko. Bobomami boye bomonani lokola eteni ya mayele ya monene oyo ezali na mokano ya kokanga monoko ya mingongo ya kotyola mpe kosangisa nguya na esika na yango.

Mampinga ya bokengi ya Mozambique bayanolaki na loboko ya ebende na baye bazali kosala mobulu baye bazali kosenga bosembo mpe kofunda kozanga etumbu ya baye basali mbeba eye. Ba manifestation ya kimia, oyo ebakisami na bingumba minene ya mboka, ekangamaki makasi na ba policiers, basalelaki gaz lacrymogène mpe masasi ya caoutchouc mpo na kopalanganisa ebele ya bato.

Bokangami oyo ebakisaka nkanda ya bato

Mobulu oyo ba policiers basali ebakisaki kaka nkanda ya baye bazali kosala mobulu, baye bazali kofunda bopanzani ya bokonzi ya gouvernement ya Mozambique. Ba vidéos mingi oyo ezali kotambola na ba médias sociaux ezali kolakisa ba scènes ya somo ya brutalité ya police, na ba civils babetami mpe bakangami mpo na kosangana kaka na ba protestations. Gouvernement, na ngambo na yango, ezali ko justifier répression wana na koloba que ezali likambo ya ko maintenir ordre public liboso ya maye elobi lokola « mobulu » orchestrée na « ennemis ya ekolo ».

Kasi batali ya mikili mingi mpe bibongiseli oyo etalelaka ntomo ya bato bamonaka ete kobundisa yango lokola kobuka polele bonsomi ya moboko. ONG Human Rights Watch esi ebetaki alarme, esengi na bakonzi ya Mozambique kotika kopekisa na mobulu ba manifestation mpe koluka na mozindo bobomami ya politiki.

Crise politique : vers un impasse dangereux

Mozambique, oyo esilá kolɛmba mpo na bambula mingi ya bitumba mpe kanyaka, ezali na likama ya kokwea na mpasi ya politiki oyo ezali mozindo koleka soki makambo ezali kokoba kobeba. Bokangami ya lelo ekoki kotinda bituluku misusu ya opposition ezwa mayele ya radical mingi, oyo ekoki komema na spiral ya mobulu oyo ezali mpasi mpo na kopekisa.

Longola yango, kozanga etumbu nzinganzinga ya kobomama ya politiki ebimisaka ntembe mpo na makoki ya guvɛrnema ya kopesa ndanga ya bosembo mpe libateli mpo na bana-mboka na yango nyonso. Bato bazali kosenga kaka te ete mobulu ya politiki esila, kasi mpe boyangeli ya polele mingi oyo ezali kotosa makoki ya moboko.

Président Filipe Nyusi, oyo azali kokutana na maloba mabe oyo ezali se kokola, asengeli noki koluka solution mpo na kokitisa matata mpe kozongisa bondimi na ba institutions. Kasi, makoki na ye ya koyanola na bamposa ya bato ezali naino koyebana te, mingimingi lokola boyangeli na ye ezali kofundama mingi ete ezali kokanga makasi na bokonzi.