Zambie: Procès ya kindoki eningisi société entre modernité na tradition.

Na Zambie, bosambisami ya kindoki ezali kobimisa mbonge mpe koningana na makanisi. Na mboka oyo mbala mingi biyambayamba ya Afrika bizali elongo na bindimeli ya mikolo na biso, likambo oyo ebimaki na engumba Kitwe ezali kotya ntembe na bikeke mingi ya bonkɔkɔ mpe bandimbola ya mimeseno. Bifundeli ya kindoki bizongisami na esika ya liboso, mpe lolenge mosusu mpenza ya maji ezali kosala: oyo ya bikateli ya motuya mpe makanisi ya kongenga.

Momekano moko ya kokamwa mpe oyo okanisaki te

Salle ya esambiselo etondaki, na basungi mpe bato ya ntembe bazalaki kozwa bisika na bango na bakiti. Emission ezali kaka na ba pleins te, kasi mpe na lolenge moko ya tribunal populaire esika mutu nionso ayaka komema interprétation na ye ya kindoki. Ba témoins babetaka masolo ya kokamwa, ko amplifier drame oyo etali affaire oyo déjà soufre.

Bafundami bamilobelaka makasi, basakolaka ete bazali na ngambo te ntango nsolo ya bozoba ekangami na mopepe. Basusu babengaka yango injustice, basusu babengaka yango chasse ya ba ndoki ya mikolo oyo. Na nsuka, awa, kindoki emonisami lokola likambo ya makanisi mpe ya makanisi mabe, kobimisaka ntembe ya polele na ntina ya rationalité na kati ya société ya Zambie.

Ba réactions ya société : entre soutien na koboya

Ba médias sociaux ezali kopela lokola sango ezali kopanzana, mpe esengeli mingi te mpo makanisi ya bato ekabwana. Na ngámbo moko, bituluku oyo etalelaka ntomo ya bato ezali kotɛmɛla ete likambo yango ezali kozonga nsima, nzokande na ngámbo mosusu, bato oyo bazali kopesa mabɔkɔ na bonkɔkɔ ya mboka bazali koloba ete kindoki ezali likambo ya solo oyo esengeli kozwama na lisɛki te. Tozali komona bomati ya ba passion esika modernité na tradition ezali kokutana.

Emonani ete likambo yango ezali kaka komekama te; Ezali elembo ya etumba ya monene mingi kati na makambo ya kala mpe ya mikolo mizali koya. Bakonzi ya Zambie basengeli sikoyo kosala ba jongleries na situation oyo ya explosif tout en koluka kolendisa état de droit.

Likambo ya politiki?

Kala mingi te, batali mosusu babandi komona makambo ya politiki na likambo yango, balobaka ete bakoki kosalela kosambisa kindoki lokola esaleli mpo na kolongola likebi na makambo ya solosolo ya nkita mpe ya bomoi ya bato oyo ezali kotungisa ekólo yango. Kati na kanyaka mpe kozanga bosepeli ya bato, bifundeli ya kindoki ekoki mpenza kozala ntembe oyo ebongi mpenza mpo na kotinda biso tóbosana mikakatano ya solosolo.

Motuna etikali : na ndenge nini likambo yango ekozala na bopusi likoló na makambo ya politiki ? Yango ekoki nde kofungola nzela mpo na mbongwana oyo ekotelemela bindimeli wana oyo esimbami na mozindo? Zambie ezali na esika ya bokutani, mpe likambo oyo ekoki kozala catalyseur ya mbongwana – to matiti ya matiti oyo ebukaka mokɔngɔ ya kamela.

Na mokuse, bosambisami oyo ya kindoki ya nzube ekundolisi biso ete biloko nyonso te nde ezali moindo to ya mpɛmbɛ mpe ete nzela ya makanisi oyo ezali kongɛngisama ezali ntango mosusu kozipama na bilili ya bankɔkɔ. Tika ete bosolo ebima na molili, mpe tika ete Zambie etambola kati na bonkoko mpe bokoli.