Algérie: pardon présidentielle ya Ihsane El Kadi ebandi lisusu débat mpo na liberté ya presse.

Journaliste Ihsane El Kadi, oyo akangamaki mpo na makanisi na ye, azwi litomba na bolimbisi ya président mpe azwi mokakatano ya sika na motema ya ntembe ya Algérie.

Na mbongwana ya makambo oyo elobelamaki mingi, Ihsane El Kadi, mopanzi sango ya elembo ya Algérie, azwaki bolimbisi ya président oyo ezelamaki banda kala. Nsima na mobembo molai mpe ya mobulu oyo esalemaki na bifundeli oyo ebimisaki ntembe mpe na bokangami oyo elamusaki nkanda ya ba défenseurs mingi ya bonsomi ya bapanzi sango, nsukansuka abimisamaki. Ntembe mpo na bonsomi ya koloba mpe lotomo ya kozwa sango ezali se kobakisama, ezali komema na yango ba réactions ebele na kati ya société civile mpe libanda.

Bozongi ya elonga to bonsomi ya mawa?

Kobimisama ya Ihsane El Kadi ekoki kozala elembo ya boyokani ya bokonzi na bapanzi sango? To oyo ezali kaka likambo mpo na kokitisa maloba mabe oyo mikili mingi ezali kotyola ntomo ya bato na Algérie? Atako basusu bamonaka ye lokola martyr mpo na bonsomi ya bapanzi sango, basusu bazali na ntembe mpo na bonene ya solo ya ngolu oyo. Elili ya ntembe ezali komonana monene, mpe masolo ezali kokende malamu: Algérie ezali koluka kobongisa elilingi na yango, ekeseni na ba excès autoritaires oyo euti kosalema, to geste oyo ezali opportuniste?

Etumba mpo na ordinatɛrɛ ya malamu

Atako ezali solo ete bozongi ya Ihsane ekumisami lokola elonga mpo na bapanzi sango mpe ba activistes, esengeli te tobosana ete etumba mpo na presse libre na Algérie ezali mosika na kolonga. Mikakatano oyo bapanzi-nsango bazali kokutana na yango ezali naino mingi: komipekisa, kokanga bato na nko, mpe mibeko oyo epekisaka bonsomi ya koloba. Algérie esengeli na ba journalistes engagés mpe courageux lokola El Kadi mpo na kokoba ko dénoncer, ko questionner mpe ko informer, kasi climat politique ekomisaka makambo pete te. Pene na mibu mibale na ye ya boloko ezali kolakisa bosolo moko oyo ekoki koboya te: mobembo ya mopanzi sango na mabele ya Algérie ezali na mitambo, mpe mongongo moko na moko oyo etombolami ezali, na lolenge moko to mosusu, mosala ya mpiko.

Avenir oyo etondi na bilaka to makambo oyo ekoki koyebana te?

Lokola Ihsane El Kadi azongeli bonsomi na ye, motuna moko ya ntina mingi ebimi: akosala nini sikoyo? En tant que journaliste oyo azali na track record prouvé, retour na ye ezali accompagné na espoir ya renaissance ya journalisme indépendant na Algérie. Kasi akosengela kotambola na terrain oyo ebebisami na ba tensions politiques oyo ezali kowumela mpe na gouvernance oyo ezali ko défier mingi. Bilikya ekozala mingi, mpe kolela na yango mpo na bonsomi, koleka liboso, ekoyokana na esika oyo ezali naino koluka polele mpe bosolo. Akomitika ko étouffer na kilo ya système, to akopona kopumbwa na ba couleurs ya indépendance journalistique?

Nzela ya Ihsane El Kadi epalangani na mitambo, kasi mpo na ye, lokola mpo na baye banso bandimi Algérie ya malamu, avenir ya elaka etikali na maboko. Bomoko ya bapanzi sango mpe bana mboka ezali na ntina mingi na etumba oyo mpo na bosolo, mpe bato banso bazali kozela na motema molai te mpo na komona nzela nini moto oyo ya sika na bapanzi sango ya Algérie akokende.