Cacao na Côte d’Ivoire: ntalo emati, kasi babimisi batikali kosepela te

Na Côte d’Ivoire, ekolo oyo eleki kobimisa cacao na mokili mobimba, bomati ya 20% ya ntalo ya bosombi ya masangu oyo euti kosalema, ekomi na 1.800 FCFA na kilo moko, etikaka babimisi na ntembe. Atako bomati boye, bakanisaka ete ntalo ya biloko ezali naino te komonisa bomati ya ntalo ya biloko na mokili mobimba. Engebene na Association ya ba producteurs ya café-cacao (Anaproci), baloni bazalaki na elikya ya kozwa ata 60% ya ntalo ya CIF, engebene na mibeko ya mokili mobimba. Longola yango, bazali kotyola mikakatano mosusu lokola konuna ya bilanga mpe maladi oyo ezali kotungisa mbuma ya mbuma.

Bobakisi oyo endimisi te

Atako guvɛrnema ya Ivoire emonisaki bokóli yango lokola elembo mpo na kobongisa ezalela ya basali bilanga, bazali kokoba konyokwama mpo na bokóli ya kozanga likama. Bokeseni kati na ntalo ya mikili mingi mpe ntalo ya mboka ezali kaka mokakatano oyo ezali mbala na mbala. Mokambi ya Anaproci, Koffi Kanga, amoni ete bomati boye ya 20% ezali mosika na kokokisa bamposa ya babimisi oyo bakutanaka na ntalo ya bokeli ya likolo mpe na ba conditions climatiques ya mpasi.

Mikakatano ya structure oyo e ignorer

Longola ntalo ya pete ya kosomba, basali bilanga basengeli kosala na mikakatano minene ya structure. Elanga ya mbuma oyo ekómi mibange, mokakatano oyo epalangani mingi, ezali mpenza na bopusi likoló na mbuma. Maladi ya cacao, lokola bitape oyo evimbi, ezali kokoba kobebisa bisika minene oyo ezali kokola, nzokande misolo mpo na kozongisa bomoi na bilanga yango ekoki te. Gouvernement elakaki kosunga basali bilanga na oyo etali couverture universelle ya santé, kasi awa lisusu, ba producteurs batikali na tembe mpo na mise en œuvre concrète ya ba mesures wana.

Modèle oyo esengeli kokanisa lisusu

Cacao na Côte d’Ivoire ezali komonisa pene na 1 million ya misala ya direct mpe ezali kosunga pene na 5 millions ya bato. Nzokande, secteur oyo ya ntina mingi mpo na nkita ya ekolo ezali na ba dysfonctionnements profonds oyo, atako mbongwana ya ntalo, ezali kokoba kobakisa bobola na bamboka. Bomati ya ntalo ya masangu, soki elongobani te na mbongwana ya mozindo, ezali na likama ya kotikala mesure cosmétique oyo ekosilisa te mikakatano ya structure ya ba producteurs.

Eyano ya leta : kati ya bobongisi mpe bilaka

Guvɛrnema ya Ivoire ezali koluka kolongisa bomati yango lokola geste ya bolingo malamu, nzokande ezali kolaka mbongwana mosusu mpo na komonisa malamu makambo ya zando ya mokili mobimba. Kasi, mpo na basali bilanga, motema molai ezali kosila. Ba producteurs bazali kosenga mingi koleka simple augmentation ya ba prix : bazali kosenga botali lisusu ba mécanismes ya distribution ya revenu, ba mesures concrètes mpo na kobundisa ba maladi mpe plan ya solo mpo na kobongisa ba plantations oyo ekómi mibange.